EKG metodą Holtera to długotrwały (24-godzinny lub dłuższy) zapis elektrycznej czynności serca. Umożliwia rejestrację rzadko pojawiających się zaburzeń rytmu i przewodnictwa, których na ogół nie udaje się wychwycić w trwającym 5 minut EKG spoczynkowym. Służy też ocenie zaburzeń ukrwienia mięśnia sercowego, a u pacjentów z rozrusznikiem serca pozwala sprawdzić, czy działa on prawidłowo. Podpowiadamy jak przygotować się do badania i na co zwrócić uwagę.
Monitorowanie EKG metodą Holtera jest zalecane przede wszystkim w diagnostyce kołatań serca, omdleń i utrat przytomności, mogących być symptomem migotania przedsionków lub – na ogół znacznie groźniejszych – częstoskurczy komorowych. Jest również uznaną metodą oceny funkcji serca u osób z niedokrwieniem serca – np. po zawale lub z chorobą wieńcową. Przydatność EKG metodą Holtera polega nie tylko na analizę aktualnego stanu pacjenta, lecz także umożliwia ocenę rokowania, w tym zagrożenia nagłym zgonem sercowym. Z uwagi na to, że wiele chorób serca przebiega bezobjawowo, Holter serca zaleca się każdej osobie, która ukończyła 45. rok życia. Nie ma natomiast żadnych przeciwwskazań do tego badania – jest ono całkiem nieinwazyjne i niebolesne.
Cena EKG metodą Holtera
Osoby, które wolą wykonać badanie metodą Holtera na własny koszt, za klasyczną 24-godzinną rejestrację metodą Holtera zapłacą przeciętnie 150 zł. Badanie trwające dwie doby to wydatek rzędu 250–270 zł, a 7-dniowa rejestracja – 700 zł. Jeśli Holter zamówimy metodą wysyłkową, na wyniki będzie trzeba poczekać około 2–3 dni.
W przypadku wyraźnych wskazań do wykonania badania EKG lekarz z pewnością zleci je bezpłatnie, w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. Oczywiście, czas oczekiwania na wyniki zależy od dyspozycyjności kardiologa w konkretnej placówce, i może wynosić nawet kilka miesięcy.
Jak się przygotować do badania EKG?
Do Holtera serca nie są koniecznie szczególne przygotowania: należy stosować taki tryb życia, jak zwykle, w tym przeciętne aktywności i posiłki. Aby wynik badania był miarodajny, jest to nawet konieczne. Jedyne niezbędne przygotowania obejmują zgolenie owłosienia klatki piersiowej w miejscach, w których zostaną umieszczone elektrody – o ile owłosienie to jest nadmierne. Jeśli występuje u nas uczulenie na plastry lub kleje, należy to zgłosić przez przyklejeniem elektrod, aby uniknąć objawów alergii. W gabinecie pielęgniarka odtłuści skórę wacikiem nasączonym alkoholem, aby umożliwić odpowiednie przewodnictwo. Następnie przyklei elektrody, połączone z przenośnym aparatem EKG za pomocą kabli (5 kabli przy rejestracji 3-odprowadzeniowej lub 10 kabli przy rejestracji 12-odprowadzeniowej).
Urządzenie rejestrujące czynność elektryczną serca ma wielkość walkmana. Najczęściej jest przypinane do paska, ale może też być zawieszone na szyi. W pamięci urządzenia zapisują się dane, które po zakończeniu rejestracji są wczytywane do komputera, a następnie interpretowane przez kardiologa.
Czego nie wolno robić w trakcie badania Holtera:
- Zabronione są kąpiele i prysznice, ponieważ spowodowałyby odklejenie się elektrod i uszkodzenie urządzenia rejestrującego
- nie wolno korzystać z poduszek i koców elektrycznych, ponieważ mogłyby one zaburzać pracę rejestratora
- nie należy trzymać telefonów komórkowych tuż przy rejestratorze
- nie wolno włączać żadnych przycisków poza tym, który służy do zgłaszania dolegliwości ani w jakikolwiek sposób manipulować przy rejestratorze.
Jak postępować w trakcie badania holterowskiego?
Jak wspomnieliśmy, jedynym przyciskiem, który wolno wciskać samemu, jest „Event”. Korzysta się z niego w razie odczuwania dolegliwości, aby umożliwić lekarzowi kardiologowi powiązanie ich z zapisem czynności serca, a co za tym idzie, prawidłową i kompleksową interpretację zapisu. Pacjent powinien też notować dolegliwości i ważniejsze zdarzenia, takie jak kołatanie serca, duszność, zasłabnięcie, ale i silny stres oraz zwiększony wysiłek fizyczny. Zdarzenia te należy zapisywać w dzienniczku pacjenta, podając jak najdokładniej czas ich wystąpienia.
Należy prowadzić normalną aktywność fizyczną: ani nie oszczędzać się, ani nie forsować bardziej niż normalnie. Jest to wskazane, ponieważ niektóre choroby, np. choroba wieńcowa, ujawniają się tylko podczas wysiłku. Można uprawiać sport, z oczywistych względów nie wolno jednak pływać, a w deszczową pogodę należy zadbać o to, by nie zamoczyć rejestratora. Co jakiś czas trzeba sprawdzać, czy nie odkleiły się elektrody. Gdyby tak się stało, wystarczy je przykleić zwykłym plastrem bez opatrunku. Warto też nosić dobrze przylegające ubrania – dzięki temu z większym prawdopodobieństwem unikniemy odpadnięcia elektrod.
Dlaczego warto wykonać EKG metodą Holtera?
W niektórych wskazaniach badanie to jest po prostu konieczne. Jeśli brak wskazań medycznych, można zdecydować się na takie badanie dla pewności, że serce pracuje prawidłowo. Statystyki wciąż pokazują, że najczęstszymi przyczynami zgonu w Europie są choroby układu krążenia (wśród nich niechlubne pierwsze miejsce zajmuje choroba wieńcowa). EKG metodą Holtera pozwala na wychwycenie szerokiego spektrum zaburzeń, zarówno tych występujących od czasu do czasu, jak i obecnych tylko w nocy lub w czasie wysiłku.